تاریخ انتشار : سه شنبه ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۱ - ۱۴:۱۴
کد خبر : 29326

نگاه جامع به جایگاه روابط عمومی ها در بستر ضرورت و الزام باز تعریف و تدوین سند راه برای آنها

نگاه جامع به جایگاه روابط عمومی ها در بستر ضرورت و الزام باز تعریف و تدوین سند راه برای آنها

به گزارش دنیای اسرار:به راستی، پس از گذشت ۷۴ سال از ابتدای ایجاد نهاد روابط عمومی نوین در کشورمان (در شرکت نفت جنوب)، روابط عمومی ها چه میزان در تحقق اهداف عالی و رسالت واقعی خود در حوزه تخصصی خود توانسته اند با موفقیت و کامیابی روبرو شوند؟ امروز به مناسبت فرا رسیدن هفته گرامیداشت

Print Friendly, PDF & Email

به گزارش دنیای اسرار:به راستی، پس از گذشت ۷۴ سال از ابتدای ایجاد نهاد روابط عمومی نوین در کشورمان (در شرکت نفت جنوب)، روابط عمومی ها چه میزان در تحقق اهداف عالی و رسالت واقعی خود در حوزه تخصصی خود توانسته اند با موفقیت و کامیابی روبرو شوند؟
امروز به مناسبت فرا رسیدن هفته گرامیداشت روابط عمومی برآن شدم تا با توجه به سبقه تدریس دانشگاهی از مقطع کاردانی تا دکتری و تجربه کاری تخصصی مطالبی هر چند مختصر ولیکن تامل برانگیز در خصوص رسالت روابط عمومی ها در دستگاه های دولتی به رشته تحریر درآورم. شغلی که تا حد زیادی در آیین‌نامه نحوه فعالیت، وظایف و اختیارات روابط عمومی دستگاه‌های اجرایی (تصمیم‌نامه شماره ۶۵۳۵۴/ت۳۷۳۷۴هـ مورخ ۲۷/۴/۱۳۸۶ هیأت وزیران) در خصوص تخصص محور بودن آن و میزان گستره بازه اختیارات و عملکرد سازمانی و نحو گزینش نیرو و …، مقننین به شیوه ای کارآمد، روشن و مبرز در خصوص آن دور اندیشی روا داشته اند و حتی در ماده ۱۰ این آیین نامه به صورت واضح آمده: «کلیه آیین نامه، دستورالعمل‌ها و بخشنامه های مغایر از جمله تصویب نامه شماره ۸۱۵۵۲ مورخ ۲۸/۱۲/۵۳ لغو می گردد.»
لذا باید خاطر نشان شد از منظر تدوین پارادایم های قانونی بالا دستی، بالاخص در حیطه دستگاه های اجرایی حوزه کاری روابط عمومی که امروزه با عناوین متنوعی از جمله: روابط عمومی و امور بین الملل، ارتباطات و امور بین الملل، روابط عمومی و بازاریابی و … به کرات از آن نامبرده می شود، نگاهی آوانگارد و پیشرو وجود دارد و حتی در ماده ۹ آیین نامه مزبور، قانونگذار بیان می دارد: «دستگاه‌ها موظفند حداقل دو در هزار بودجه جاری ستادی و استانی خود را به تفکیک برای فعالیت‌های روابط عمومی و اطلاع رسانی در نظر گیرند و هنگام مبادله موافقتنامه با سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور یا استان آن را بعنوان هزینه های ضروری دستگاه منظور کنند و در اختیار روابط عمومی ها قرار دهند.» که همه گواهی سترگ بر درک جامع و تام مسئولان ارشد کشور بر اهمیت هنر هشتم یا همان روابط عمومی هاست. حوزه ای که واضعین قانون به وجود جامعه هدف گسترده و بسیط آن کاملا خبیر و واقف بوده و می باشد. جامعه ای به بزرگی مخاطبان درون و برون سازمان، رسانه ها و از همه مهمتر افکار عمومی و سپهر همگانی که ژودیت لازار، در اثر ممتازش (Opinion Publique) به نقل از: «ماکیاول» در رساله معروف وی «De Principatibus» به این مسأله اشاره مبرهن و مبرز می نماید: «از آنجا که احاد مردم، نیرومندترین عنصر تشکیل دهنده جوامع (گزل شافت و گمن شافت) است، نظام حاکم ملزم بر توجه خاص به این مولفه بنیادین و تاثیرگذار به منظور تحقق برنامه ها و اهداف خود می باشد». این موضوع خود به تنهایی مبین جایگاه خطیر، صعب و شریف حوزه روابط عمومی هاست.
جایگاهی که مسئولان را در این حوزه از نگاه سطحی و سلیقه ای مبتنی بر ساختارهای سازمانی و اجتماعی برحذر می دارد و ایشان را از تحقق تغییراتی در بافت سازمان معذور می سازد و به صراحت اقناع می نماید: روابط عمومی ازجمله سخت ترین بخش های سازمانی و از سرآمدترین قسمت هایی است که توفیق و عزتش و یا عزلت و فتورش برای همه مجموعه است و نگاه مبتنی بر سلیقه درآن هیچ محلی از اعراب ندارد که البته شوربختانه این نگارنده به کرات شاهد ایجاد سمت هایی متنوع همچون مشاور ارتباطی و یا مشاور افکار عمومی و یا مشاور رسانه و … در کنار واحد روابط عمومی در مواردی هرچند محدود ولیکن قابل تامل بوده ام که هیچ نتیجه ای به غیر از سایش سازمانی و ایجاد اخلال در سیستم جاری و فرهنگ سازمانی و کثرت موازی کاری های شطرنجی تحصیل نمی نماید.
اما روابط عمومی در جایگاه متکامل خود به اعتقاد اساتید این حرفه عبارت است از حلقه واسطی مابین مدیر و مدیریت سازمان با مخاطبان برون و درون سازمان و افکار عمومی؛ واحدی که در ضمن تخصص گرایی نیاز به بهره هوشی افزون، ارتباطات اجتماعی گسترده، خلاقیت و اخلاقمداری، روانشناسی توده، تجرب اندوزی راهبردی و از همه مهم تر مردمداری و ادب دارد. مجموعه ای متعالی که به مدد گسترش زندگی شبکه ای، رسانه های اجتماعی نوظهور، تحقق کلبه جهانی و بروز مولفه هایی راهبردی و کارشناسانه همچون هوش اجتماعی، امید اجتماعی، شعف اجتماعی، اعتماد اجتماعی، مسئولیت پذیری اجتماعی و … از یک سو و از سوی دیگر جایگاه بلامنازع بر مارکتینگ برآمده از جراید مکتوب تا چند رسانه ای ها، فضای مجازی و … را به شکلی تصاعدی در هم افزایی خود همگراساخته است. روابط عمومی های موفق و آوانگارد با سرعتی اعجاب آور در حال پوست اندازی و دگردیسی غیر قابل پیش بینی و شگرف به سمت اقیانوس آبی در حرکتند. اقیانوسی که مبتنی بر فردایی است که از همینک در حال تکوین است و از همه شوربختانه تر در این فرایند عدم اشراف محدود تعدادی از مدیران بر زیرساخت های روابط عمومی، ممانعت از تسهیل امور مرتبطه و جاری ساختن کاربست های سطحی و سلیقه ای که عینا مصداق از دروازه نگذشتن، از سوراخ سوزن گذشتن است، هیچ نتیجه ای را نوید نمی دهد، مگر ایجاد شکاف در مجموعه، فتور بخشی و اضمحلال ارکان و دوایر ذی ربط.
در دانش حرفه ای فرهنگ، ارتباطات و رسانه، که همه یکجا در روابط عمومی متجلی می شود، بر سه صنف بودن آن یعنی روابط عمومی های توجیه گرا، روابط عمومی های تبیین گرا، روابط عمومی های تحلیل گرا قائل به امر هستند، ولیکن هم اکنون با توجه به شرایط اجتماعی و فرهنگی در عرصه عمومی و حوزه همگانی در ابعاد جهانی، روابط عمومی امتزاجی (ترکیب متناسب و مدبرانه از توجیه گرایی صادقانه، تبیین گرایی سزاوارانه و تحلیل گرای حاذقانه) نیاز سازمان ها به ویژه دستگاه های اجرایی است. شاخه ای مبتنی بر گستردگی دانش و ظرافت هنر که این ساختار در صورت هدایت جامع و آینده نگرایانه می تواند همچون اکسیری بی بدیل در تنویر افکار، هم افزایی جمعی و انسجام همگانی با بهره مندی از امید اجتماعی، سرمایه های اجتماعی و نمادین و …، نقشی مشعشع، همگرایانه و تحول آفرینانه ایفا نماید. ساختاری که با بهره گیری از شیوه های ممتاز و بی بدیل مدیریت الماسی (شبکه ای منسجم و سیال گونه)، آینده سازمان را به سمت ترقی، تعالی و تعهد و صداقت در قبال مخاطبان درون و برون سازمان و افکار عمومی سوق می بخشد.
بی گمان، رسانه ها از کهکشان های گوتنبری تا مارکنی به عنوان همیار شفیق روابط عمومی ها، در تعاملی سازنده و هوشمندانه که منبعث از افق نگاه آینده نگرایانه و فاضلانه عمید سازمان است، می توانند با بهره مندی از شرایط و و حقایق به گونه ای اثربخش و مدبرانه با کاربست تئوری رسانه ها در ملازمت یکدیگر، نه تنها مانع از حذف رسانه های قدیمی تر به نفع رسانه های نوین و نوظهور شود بلکه با هوشمندی تمام و کمال رسانه نخبگانی را برای فروزش سپهر همگانی در اتمسفر سرشار از پاد اخبار، فیک نیوزها و شبه پیام ها صیانت نموده و در سایه حلم، اندیشه، آزادگی و تعهد بر این کلام ژرف حضرت ختمی مرتبت محمد مصطفی (ص) که می فرمایند: « إِذا رَأَیتَ مِن أَخیکَ ثَلاثَ خِصالٍ فَارجُهُ: اَلحَیاءُ وَ الامانَهُ و َالصِّدقُ» از گزاره متواتر در کلام و مقال نخبگان رسانه و اصحاب خبر، که همان جایگاه رسانه های جمعی رکن چهارم دموکراسی است، سیادت نموده و بانی تنازع و مصاف رسانه ها که ایده آل بنگاه های سخن پراکنی است، نشود.
بی تردید عقلا و علمای مدیریت در تنظیم چارت های سازمانی به دلیل تاثیر ملموس و ناملموس روابط عمومی ها در پیشبرد اهداف عالی سازمان و تنویر افکار که فرجامی به غیر از ثبات و ارتقا سازمان و جامعه را ندارد، سعی نداشته اند که مدیر روابط عمومی را مدیر بی واسطه با قله هرم مدیریتی سازمان مبین نمایند تا هم سازمان و جوامع هدف در هم افزایی یکدیگر به نقش راهبردی روابط عمومی معترف و واقف سازند. روابط عمومی ها در سازمان واحدی فاقد اختیارات راهبردی سایر بخش های دیگر هستند ولیکن ابزار راهبردی ایشان اشراف قاطع بر افکار و افهام جامعه هدف است.
باید اعتراف کرد، از سوی دیگر مدیریت و کارکنان ارجمند روابط عمومی ها نیز نباید هرگز از ذهن خود این ضرورت الزام بخش را دور سازند که موفقیت این مجموعه درگرو همدلی، همگرایی، اخلاق داری، دیگرخواهی، ایثارگری و ادب است و در پایان متذکر می شوم که هیچ سیستم موفق اجرایی به توفیق نهایی نائل نمی شود، مگر به مدد تعریف مصادیق شغلی برابر چارت مصوب و استفاده از وجود نخبگان متخصص، متعهد و آینده نگر، ایجاد انگیزه، نوآوریی و خلاقیت در میان کارکنان ذی ربط تا به توفیق الهی و همکاری همیارانه و صفای باطنی جامعه هدف، سازمان به قوه پیشرفت در راستای تحقق اهداف منیع و متعالی با محوریت خرد جمعی و خلق زمینه های نو و آوانگارد به سمت تعالی گام بردارد.

چشم وا کن شش جهت یارست و بس هر چه خواهی دید، دیدارست و بس

هفته روابط عمومی بر تمامی خانواده بزرگ روابط عمومی ها، اساتید، متخصصان، نخبگان اخبار و وقایع، اصحاب رسانه و برید، پویندگان دانش ارتباطات گرامی باد.

نویسنده:حمیدرضاعشقی پور
دکترای ارتباطات و مدرس، پژوهشگر، محقق و پیجوی دانش فرهنگ، ارتباطات و رسانه

Print Friendly, PDF & Email

برچسب ها :

ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : 0
  • نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
  • نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.