صبر:گمگشته جامعه امروز ما

صبر:گمگشته جامعه امروز ما

دنیای اسرار-آزاده سلیمان نژاد:موضوعی که این روز ها باتوجه به شرایط اقتصادی واجتماعی جامعه امروز ما به شدت مورد نیاز جوانان نوجوانان وبه خصوص همسران است صبر در برابر مشکلات اقتصادی ،صبر بر سختی ها وصبر بر تحمل شرایط نا مساعد زندگی است و چه الگویی در خصوص این مفهوم بالاتر ازمولای مردان علی علیه اسلام وچه منبعی بالاتر از  نهج البلاغه  می توان یافت .و اما در این خصوص  نکته ای که در بحث صبر طرح می شود، این است که برخی مواقع  صبر رابا تحمل برابر دانسته اند. حال باید دیدمفهومی که از صبر در جامعه و  فرهنگ مابرداشت می شود  تا چه حد  از دید قرآن و نهج البلاغه  قابل قبول است . برای آشنایی با کلام مولا در خصوص صبر گفتگو کرده ایم با یک محقق وپژوهشگر نهج البلاغه.اشرف پور قوریان  برای روشن شدن این موضوع فراز هایی از نهج البلاغه را بیان کرده است

به گفته مولا علی علیه السلام

 ایمان بر چهار پایه استوار است:صبر،یقین،عدل وجهاد.

صبر  نیز بر چهار پایه قرار دارد

۱-(شوق:علاقه) که  هرکس علاقه به جنت که همان جایگاه رسیدن به نهایت پاکیها و خوبی ها و ارزشهاست،را دارد، شهوت هایش کاسته می گردد

۲-(شفق:هراس و بیم داشتن،مهربانی کردن و …)هر کس از آتش بیم دارد از آنچه بر او حرام شده  است دوری می کند.

۳-زهد:که حضرت علی(ع)درباره حقیقت زهد می فرماید:همه زهد در جمله قرآن آمده است. بر آنچه از دست می روداندوهگین نباشید. و به آنچه به دستتان می آید شادمانی نکنید

هر کس در دنیا زهد ورزد سختی ها را آسان می شمارد.

۴-(توقف:منتظر بودن) و کسی که منتظراست در واقع درک کند که مرگ او را در بر  خواهد گرفت .پور قوریان درتوضیح این فراز گفت :وقتی کسی می خواهد صبور باشد باید علاقه داشته باشد واین شوق را در خود ایجاد کند وبرای رسیدن به رشد تلاش کند.همانند زن بارداری که تمام مراحل رشد جنین وبارداری را با امید رسیدن به تولد فرزند سالم تحمل می کند

همچنین مولا علی علیه السلام در  خطبه ۱۷۶ فراز ۱۳ در تشویق به کارها و اعمال نیکو میفرماید

عمل! سپس آینده نگری و استقامت، آنگاه بردباری!. از این جملات نتیجه گرفته می شود، باتلاش و کار و کوشش و با در نظر گرفتن آینده نگری و استقامت در کارها به بردباری خواهیم رسید  و نتیجه چنین بردباری  به دنبال داشتن پرهیزکاری و تقوا است.

همچنین در حکمت ۱۵۳: انسان شکیبا ،پیروزی  را از دست نمی دهد هر چند زمان آن طولانی شود.

۱-ارزش صبر و استقامت

حکمت ۱۴۴: صبر به اندازه مصیبت فرود آید،و آن که در مصیبت بی تاب بر دانش زند عملش نابود  شود

خطبه ۲۱۷ فراز ۲

در این خطبه مولا میفرماید :حق را اگر می توانی بگیر  اگر تورا از حق محروم دارند،  با غم و اندوه صبورباش

صبر و اطاعت

خطبه ۱۷۳ فراز ۹:

با صبر و استقامت بر اطاعت پروردگار و حفظ و نگهداری فرامین  کتاب خدا، نعمت های پروردگار را نسبت به خویش کامل کنید.

صبر و بردبار ی

خطبه ۲۰۵ فراز ۸:

در برخورد با ناکثین این خطبه بیان شده که در این فراز بیان می شود: خداوند قلب های شما و مارا به سوی حق هدایت فرماید ،و شکیبایی و استقامت را به شما و ماالهام کند.

خطبه ۹۸ فراز ۴:

پس اگر خداوند عافیت وسلامتی بخشید، قدرشناس باشید و اگر به بلا و گرفتاری مبتلا شوید،شکیبا باشید که سرانجام ،پیروزی با پرهیز کاران است.

خطبه ۷۶ فراز ۲:

صبر را مرکب نجات خود قرار دهید.

صبر و علم (حکمت ۸۲ فراز ۳):

ایمان بدون صبر چونان بدن بی سر ارزشی ندارد

از این فراز می توان نتیجه گرفت با توجه به اینکه مهمترین قسمت سر مغز است و مغز مرکز تفکر و اندیشه است باید با صبر مرکز تفکر  را تقویت و بر روز رسانی کرد.

صبر و شکیبایی :خطبه۱۹۰ فراز ۱۷

خطاب به سربازان می گوید .بر جای خود محکم بایستید ،در برابر بدیها ومشکلات استقامت کنید.

خطبه ۱۹۳ فراز ۱۷

در علامت ها ویا نشانه های متقین است که در سختی ها بردبار هستند

خطبه ۱۹ تا ۲۳ علم حلم را بهم در آمیز

در واقع در این فراز برایحلم کامل ودرست آمیختن آن با علم ودانایی را ضروری دانسته است.

صبر وشکیبایی در خطبه ۳ فراز ۳ در ماجرای غصب خلافت

صبر وشکیبایی را خردمندانه تو دیدم پس صبر کردم در حالی که گویا خار در چشم واستخوان در گلوی من مانده بود وبا دیدگان خود نگریستم که میراث مرا به غارت می برندهمچنین در خصوص صبر در مصیبت می فرماید ای اشعث اگر برای پسرت اندهناکی به خاطر پیوند خویشاوندی سزاواری اما اگر شکیبا باشی برای هر مصیبت پاداش خواهی داشت.

 این پژوهشگر نهج البلاغه در خصوص دیگر خطابه ای که در مورد صبر گفته شداذعان داشت:برای صبور بودن باید  غمها وشادی ها تاثیر چندانی در فرد نداشته باشدبلکه بداند همه چیز گذراست ،در زمان شادی همه چیز گذارست ودر غم ها نیز فرد در جا نزند واین صبر در راه رسیدن به تکامل ورشد خود می تواند بسیار موثر باشد.در واقع باید گفت  در شرایط کنونی جامعه که انواع واقسام مشکلات وآسیب های اجتماعی جوانان را تهدید می کند می توان با تاسی به کلام حضرت علی علیه السلام هم به مقابله با مشکلات رفت ودیگر اینکه جوانان نیز در برابرانواع تعارفات وناهنجاری ها می توانند صبر پیشه کنند چنانچه صبر بر ترک معصیت نیزیکی دیگر از مصادیق صبر است والبته همسران نیز با پیشه کردن صبر وبرد باری میتوانند به سلامت از بسیاری مشکلات امروز عبور کنند.شاید بتوان گفت معادل این جملات امیر مومنان در زبان فارسی ما مصداق  ضرب المثل گر صبر کنی زغوره حلوا سازی …است