به گزارش دنیای اسرار ، ترکیه در سال‌های اخیر با سرمایه‌گذاری سنگین در بخش انرژی‌های تجدیدپذیر، به یکی از پیشتازان منطقه در مسیر استقلال انرژی و کاهش وابستگی به واردات سوخت‌های فسیلی تبدیل شده است. افزایش سریع ظرفیت انرژی سبز، این کشور را به الگویی در گذار به اقتصاد کم‌کربن بدل کرده است.

طبق گزارش آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) ، دولت ترکیه از اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی سیاست‌های بلندمدتی برای تنوع‌بخشی به سبد انرژی، نوسازی زیرساخت‌ها و افزایش تولید داخلی برق تدوین کرده است. هدف اصلی آن دستیابی به انتشار خالص صفر تا سال ۲۰۵۳ و استقلال کامل از واردات انرژی عنوان شده است.

در یک دهه گذشته، تولید برق تجدیدپذیر ترکیه سه برابر شده و این کشور اکنون در حال ساخت اولین نیروگاه هسته‌ای خود است. در همین حال، داده‌های اندیشکده Ember Energy نشان می‌دهد که ظرفیت انرژی خورشیدی ترکیه در دو سال و نیم گذشته دو برابر شده و از هدف‌گذاری دولت برای سال ۲۰۲۵ نیز فراتر رفته است. ظرفیت خورشیدی کشور از ۹.۷ گیگاوات در سال ۲۰۲۲ به بیش از ۱۹ گیگاوات تا پایان ۲۰۲۴ رسیده و اکنون حدود ۶ درصد از کل برق ترکیه را تأمین می‌کند.

از ژوئیه ۲۰۲۲ تا دسامبر ۲۰۲۴، ترکیب تولید برق خورشیدی و بادی موجب صرفه‌جویی ۱۵ میلیارد دلاری در واردات گاز طبیعی شده و گامی بزرگ در جهت کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی محسوب می‌شود. ترکیه در حال حاضر ۳۳ گیگاوات پروژه پیش‌مجوزدار انرژی خورشیدی و بادی همراه با سیستم ذخیره‌سازی در دست اجرا دارد؛ رقمی که بیش از ۱۵ برابر هدف تعیین‌شده دولت برای سال ۲۰۳۰ (۲.۱ گیگاوات) است.

براساس داده‌های وزارت انرژی و منابع طبیعی، تا پایان اوت ۲۰۲۵، ظرفیت نصب‌شده انرژی‌های تجدیدپذیر ترکیه به ۷۴ گیگاوات رسیده و تولید برق از منابع داخلی به ۸۵ گیگاوات افزایش یافته است. از مجموع ۱۲۰.۸ گیگاوات ظرفیت کل برق کشور، نیروگاه‌های آبی با ۲۷ درصد، گاز طبیعی با ۲۵ گیگاوات ، انرژی خورشیدی با ۲۴ گیگاوات، بادی با ۱۴ گیگاوات و زغال‌سنگ داخلی با ۱۱ گیگاوات سهم عمده را به خود اختصاص داده‌اند.

برآوردها نشان می‌دهد ترکیه می‌تواند نیاز آتی خود به ظرفیت اضافی برق را از طریق توسعه ۸ گیگاوات پروژه خورشیدی هیبریدی در نیروگاه‌های بادی و آبی موجود تأمین کند. «برنامه ملی انرژی» این کشور پیش‌بینی کرده است که مصرف برق تا سال ۲۰۳۰ به ۴۵۵ تراوات‌ساعت و تا سال ۲۰۳۵ به ۵۱۰ تراوات‌ساعت برسد؛ به همین منظور، ترکیه باید ۱۷ گیگاوات ظرفیت جدید تا ۲۰۳۰ و ۲۷ گیگاوات دیگر تا ۲۰۳۵ به شبکه خود بیفزاید.

در بخش انرژی بادی نیز پیشرفت قابل‌توجهی در کشور ترکیه حاصل شده است. در سال گذشته میلادی، ۱.۳ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در این صنعت انجام شد که به افزایش ۱.۳ گیگاوات ظرفیت انجامید؛ انجمن انرژی بادی ترکیه پیش‌بینی می‌کند این رقم در سال ۲۰۲۵ به ۱.۵ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری و ۱.۵ گیگاوات ظرفیت جدید برسد.

در کنار انرژی‌های پاک، ترکیه به سرعت به سمت توسعه بازار هیدروژن سبز و خودروهای برقی (EV) گام برمی‌دارد. اتحادیه اروپا به تازگی پروژه‌ای به ارزش ۳.۲۲ میلیون دلار را برای حمایت از توسعه بخش کم‌کربن ترکیه و همکاری با شرکت دولتی BOTAS آغاز کرده است و این برنامه با عنوان «افزایش تولید هیدروژن سبز و کم‌کربن در ترکیه»، با هدف ارتقای ظرفیت‌های فنی و توسعه مهارت‌های ملی در این حوزه اجرا می‌شود.

بازار خودروهای برقی نیز جهشی چشمگیر داشته است؛ براساس گزارش انجمن خودروسازان و تحرک ترکیه، فروش خودروهای برقی در ژوئن ۲۰۲۵ به ۲۵,۶۴۶ دستگاه رسید، در حالی که در ژوئن ۲۰۲۴ تنها ۸,۰۳۲ دستگاه فروخته شده بود؛ یعنی بیش از سه برابر رشد در یک سال؛ این رشد، ترکیه را به چهارمین بازار بزرگ خودروهای تمام‌برقی در اروپا، پس از آلمان، فرانسه و بریتانیا تبدیل کرده است.

سیاست‌های مالی حمایتی دولت، از جمله مالیات ویژه مصرف (ÖTV) و عرضه نخستین خودروی داخلی برقی Togg T10X در سال ۲۰۲۳، زمینه‌ساز ورود گسترده شرکت‌های بین‌المللی به بازار شده است؛ در همین راستا، شرکت چینی BYD، بزرگ‌ترین خودروساز برقی جهان، در ژوئیه ۲۰۲۴ قراردادی یک میلیارد دلاری برای احداث کارخانه تولید خودرو در ترکیه امضا کرد.

با حمایت سیاست‌های دولت، پشتیبانی مالی اروپا و افزایش سرمایه‌گذاری بخش خصوصی، ترکیه اکنون در آستانه تبدیل شدن به قطب نوظهور انرژی پاک و حمل‌ونقل سبز قرار گرفته است؛ کشوری که مسیر خود را به سوی آینده‌ای بدون وابستگی به سوخت‌های فسیلی با شتابی بی‌سابقه طی می‌کند.