دنیای اسرار به نقل ازایرنا:’محمدحسین شاملی’ روز سه شنبه در گفتگو با خبرنگار ایرنا افزود: مراتع و رویشگاه‌های گوَن حدود ۳۲ درصد از زمین های استان را شامل و برداشت صَمغ کتیرا هر سال با توجه شرایط آب و هوا انجام می شود.
به گفته این مسئول، دو هزار گونه ‌گیاهی در رویشگاه‌های استان اصفهان می‌روید که ۴۰۰ گونه آن ارزش دارویی و صنعتی دارد.
وی با بیان اینکه یک میلیون و ۹۰۰ هزار هکتار از مراتع استان ظرفیت تولید کتیرا از گَون زارها را دارد، تصریح کرد: شرایط کتیرا زدن با توجه به وضعیت آب و هوا مشخص می شود و در سال هایی که بارش نزولات آسمانی بیشتر باشد مجوز کتیرا زدن نیز به متقاضیان برداشت این محصول داده می شود.
شاملی خاطرنشان کرد: امسال در شهرستان هایی مانند سمیرم، با توجه به تداوم وضعیت خشکسالی و تشدید این پدیده و کتیرا زدن در سال های گذشته، مجوز برداشت این محصول دارویی و صنعتی داده نشد.
این مسئول تاکید کرد: اگر شاهد بارندگی های خوب سالانه و تیغ زدنی اصولی بهره برداران مراتع باشیم تا ۸۰۰ میلیارد ریال ظرفیت کتیرازدن و فروش صمغ این گیاه را خواهیم داشت.
مدیرکل منابع طبیعی استان اصفهان افزود: ۵ تا ۱۰ کیلوگرم کتیرا در هر هکتار تا ابتدای مهر جاری از رویشگاه های طبیعی استان برداشت شد.
وی عمده رویشگاه های طبیعی کتیرای این استان را شهرستان‌های سمیرم، تیران و کَرون، بویین میاندشت، فریدن، خوانسار، نجف آباد و اصفهان عنوان کرد.
سرپرست اداره منابع طبیعی شهرستان سمیرم نیز چندی قبل به خبرنگار ایرنا گفته بود: امسال مجوز تیغ زنی کتیرا در سمیرم داده نشده است.
عزت الله مرادی افزود: این تصمیم با وجود فشارهای زیاد از سوی متقاضیان و وضعیت خشکی مراتع گرفته شد و با متخلفانی که اقدام به برداشت بدون مجوز صمغ کتیرا کنند برخورد می شود.
گَون؛ یکی از انواع پوشش گیاهی است، این گیاه از تیره سبزی آساها و از دسته اسپرس ها و درختچه ای حداکثر با ارتفاع یک مترکه دارای خارهای بسیار است و غالباً به حالت خودرو و در نواحی کوهستانی و اراضی بایر می روید.
گیاه خودروی گون دارای گل های قرمز، بنفش مایل به آبی، زرد و سفید است، در ساقه گونه های مختلف این گیاه مواد صمغی جمع می شود که بر اثر ایجاد شکاف به خارج می ریزد و این صمغ را کتیرا می نامند.
کتیرا بر حسب کیفیت، در صنایع مختلفی از جمله نساجی، دارویی، غذایی و چسب سازی بهداشتی و آرایشی مصرف می شود.
این محصول در نیمه دوم تابستان از گیاه دو ساله برداشت می شود، برای این کار، خاک اطراف یقه گیاه گون را تا عمق پنج سانتی متر خالی می کنند و در قسمت بدون حفاظ با یک چاقوی تیز، شکاف طولی ایجاد و سپس با قطعه چوبی با فشار، شکاف را باز می کنند تا صَمغ براحتی بیرون بیاید.
این صمغ پس از مدت کوتاهی خشک و گرداوری شده و روانه بازار می شود که به آن کتیرا می گویند.
کتیرا از نظر رنگ به دو نوع سفید و زرد تقسیم بندی می شود که این دو نوع به لحاظ خواص تفاوتی با هم ندارند.
کتیرا ماده ای است بی بو که ۶۰ تا ۷۰ درصد آن در آب حل نمی شود ولی با جذب رطوبت بصورت لعاب چسبنده درمی آید.
این محصول دارای مواد معدنی و ۳ درصد نشاسته است که ذرات نشاسته در لعاب آن بطور محسوس دیده می شود، در طب سنتی، غلیظ کننده خون و در کل نرم کننده است، کمی مُلَیّن و مُسهل است و معده را تقویت می کند.
کتیرا همچنین برای درمان عفونت دندان، لثه و پاکسازی کبد مورد استفاده قرار می‌گیرد، از این ماده به عنوان نرم کننده و ضد سرفه نیز استفاده می‌شود.
شهرستان سمیرم دارای ۱۹ هزار هکتار باغ، ۱۵ هزار هکتار زمین زراعی، ۴۵۵ هزار هکتار عرصه ملی و ۳۳۰ هزار هکتار مرتع و جنگل های طبیعی است.
سمیرم با افزون بر یکصد هزار نفر جمعیت در ۱۶۰ کیلومتری جنوب اصفهان قرار دارد.