تاثیر رفتار والدین در گرایش فرزندان به اعتیاد

به گزارش دنیای اسرار: تحقیقات صورت گرفته نشان می دهد، سال های اولیه زندگی، سال های تکوین و تأثیرپذیری است و رفتار های بدون محبت و خشونت آمیز والدین در گرایش فرزندان به سمت اعتیاد نقش بسیار زیادی دارد.

اگر در خانواده ای هیجانات و طغیان های مکرر عاطفی روی دهد، رشد عاطفی کودک به آسانی متوقف می شود. کودک گرفتار این مشکل می شود که از یک طرف احتیاجات عاطفی خود را ارضا کند و از طرف دیگر خود را با مشکل محیط زندگی سازش دهد.

حس وابستگی و تعلق خاطر را از دست می دهد و در مورد هدایت خویش یعنی نقش خود، هم به عنوان فرد و هم به عنوان عضو خانواده و اجتماع دچار ابهام و پشیمانی می شود. علاوه بر دوران کودکی، دوران نوجوانی و بلوغ نیز از دوره های بسیار مهم و قابل توجه زندگی است، با شروع سال های نخستین دهه دوم زندگی، تحول شگفت انگیز بلوغ آغاز می شود، که دارای جنبه های گوناگون جسمی و روانی اجتماعی است.

خانواده ها باید اطلاعات کافی در این مورد داشته و بدانند که دوران بلوغ علاوه بر تغییراتی که در اندام ها و شکل ظاهری دارد، از نظر روحی نیز دوران بی قراری ها و گرایش های متضاد مثل افسردگی های بی دلیل در لحظه های شادی، غرور در عین خود کم بینی ها، خودخواهی در عین نوع دوستی، معاشرت طلبی در عین تنهایی گزینی، کنجکاوی در عین بی تفاوتی، قدرت جویی و قدرت ستیزی، عشق ورزیدن به دنیا و پوچ انگاری آن، چشم داشت مسئولیت از دیگران در عین گریز از مسئولیت و مقررات و بسیاری دیگر از مشخصات و نوسان های این دوره فشار و طوفان های روحی است که البته هیچ کدام از این رفتارها بی دلیل نیست، مثلاً فرار از مقررات بخاطر رشد استقلال و تشخص طلبی است.

حس تفوق طلبی و برتری جویی و یا حس کنجکاوی که معمولاً در این دوره به چشم می خورد از تمایلات طبیعی دوران بلوغ و جوانی است که اگر از علل این حالات خانواده ها به درستی اطلاع داشته و آن را به جوانان بشناسانند. راهنمایی آنها برای یک زندگی خوب و سالم دشوار نخواهد بود.

اهمیت خانواده در زندگی و آینده فرزند زمانی روشن می شود که شروع بسیاری از اختلالات شخصیتی و ناشی از دوران کودکی است، زیرا در این دوره کودک نتوانسته است رابطه، صمیمیت و همکاری و احترام با دیگران را برقرار سازد و نیز به او نیاموخته اند که اعمال خطا و شایسته کدامند تا نسبت به اعمال پسندیده احترام قائل شود و از اعمال خطا دوری جویند.

بررسی علل گرایش برخی از افراد معتاد به سمت مصرف مواد مخدر نشان می دهد که تربیت خانوادگی آنان سست و ضعیف بوده و سرپرستی معتادان از طرف خانواده متعارف نبوده است، به طوری که مسئولیت فقط ۳۰ درصد آنان تا سن بلوغ بعهده والدینشان بوده است.

تحقیقات صورت گرفته نشانگر آن است که رفتار والدین با فرزندان بی توجه، بدون محبت و خشونت آمیز و عدم وجود رابطه عاطفی بین آنها بوده و اغلب خانواده ها در هم پاشیده و نابسامان بوده اند.

بدین ترتیب می بینیم که از هم گسیختگی خانوادگی و عدم وجود تربیت درست، از مسایلی است که امکان دارد افراد خانواده به نحوی از نتایج آن در رنج بوده و یا براثر آن ناگزیر از انتخاب های مشکل اخلاقی گردند. از مسائل دیگر خانوادگی در زمینه اعتیاد، نقش اعتیاد پدر و مادر و تأثیر آن در معتاد شدن فرزندان و همچنین اثر اعتیاد یکی از نزدیکان بر روی جوانان یک فامیل است که بخصوص مشاهده اعتیاد والدین و همانند سازی با والدین معتاد در مراحل گوناگون رشد سبب اعتیاد فرزندان یک خانواده می شود.

تهیه و تنظیم: فرزانه افشاری، کارشناس ارشد مشاوره مرکز مشاوره آرامش پلیس اصفهان